تبعات واردات خودرو بدون انتقال ارز/ نفع حداقلی و زیان حداکثری
تاریخ انتشار: ۱۶ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۱۳۴۴۳
به گزارش قدس آنلاین، چند سالی است که مسئله واردات بدون انتقال ارز، به موضوع مورد مناقشه میان واردکنندگان و بانک مرکزی برای تأمین ارز مورد نیاز جهت تأمین نیازهای وارداتی تبدیل شده است.
در همین راستا، برخی نمایندگان مجلس طی هفتههای گذشته تلویحاً و یا به صراحت، استفاده از رویه واردات بدون انتقال ارز را برای واردات خودرو پیشنهاد میدهند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
واردات بدون انتقال ارز به چه معناست؟
قبل از بررسی موضوع باید در خصوص روش «واردات بدون انتقال ارز» توضیحاتی ارائه داد؛ چرا که ممکن است این شائبه ایجاد شود که در این رویه، واردات بدون خارجشدن ارز از کشور یا به صورت کاملاً ریالی انجام میشود. در این خصوص باید توضیح داد که به وارداتی که ارز آن از سوی بانک مرکزی تأمین نمیشود، اصطلاحاً واردات بدون انتقال ارز اطلاق میشود؛ به عبارتی در این نوع واردات، مشخص شدن منشأ ارز اهمیت ندارد.
در برداشتی سطحی از موضوع، اینکه بانک مرکزی در دوران کمبود منابع ارزی و تحریم، از تأمین ارز لازم برای برخی کالاهای وارداتی معاف شود و واردکننده خود ارز لازم برای خرید کالای وارداتی را تهیه و تأمین کند، برای حاکمیت امری مطلوب تلقی میشود؛ اما جالب است بدانید که بانک مرکزی در این سالها اصلیترین و جدیترین مخالف آزادسازی واردات بدون انتقال ارز بوده است.
عبدالناصر همتی، رئیسکل اسبق بانک مرکزی در اواسط سال ۹۹ در این زمینه میگوید: «مخالفت بانک مرکزی با واردات بدون انتقال ارز، دقیقاً به معنای جلوگیری از وارداتی است که بدون بررسی ضرورت ورود آن به کشور و بیتوجه به ملاحظات و تعهدات ارزی، توسط واردکنندگان انجام میشود، محدودیتهای ارزی و ضرورت تقویت تولید ملی دلایل محکمی برای ممنوعیت واردات بدون انتقال ارز است.»
چرا بانک مرکزی مخالف واردات بدون انتقال ارز است؟
بر اساس نظر کارشناسان اقتصادی، امکان تأمین منابع لازم برای واردات بدون انتقال ارز، از چند طریق بیشتر وجود ندارد؛ در نگاه نخست _که البته بسیار خوشبینانه به نظر میرسد_ «ارزهای خانگیِ ایرانیان خارج از کشور» تأمینکننده اصلی ارز لازم برای این واردات است؛ اما چنانچه نگاه واقعبینانهتری به موضوع داشته باشیم، امکان تأمین منابع لازم برای این نوع واردات از محل «ارز حاصل از فروش محصولات قاچاق خروجی» و یا «ارز حاصل از تخلفات برخی تجار در عدم بازگردانی ارز صادراتی» وجود دارد. علاوه بر این تخلفات دیگری مانند «کماظهاری صادرات» و «بیشاظهاری واردات» هم از این قاعده مستثنی نیستند.
در واقع اعطای مجوز واردات بدون انتقال ارز، بزرگترین موهبت و کمک به متخلفان و مجرمانی است که از بازگردانی ارز حاصل صادرات سرباز زده و یا با تخلفات خود به طور نامشروعی درآمد ارزی کسب نموده و در خارج از کشور، نگهداری میکنند؛ در عین حال این افراد یا رأساً با استفاده از ارزهای خود، اقدام به واردات خودرو میکنند که طبیعتاً چون منابع ارزی را از بانک مرکزی دریافت نکردهاند در نرخگذاری، ارز بازار آزاد را ملاک ارزش کالاهای وارداتی خود میدانند و یا اینکه ارز خود را با بالاترین نرخ ممکن به واردکنندگان خودرو میفروشند.
طبیعتاً ایجاد چنین چرخهای به نفع متخلفان بوده و به نوعی سیکل اقدامات متخلفانه را تکمیل میکند؛ چراکه با کور کردن نهاد نظارتی و عدم الزام به مشخص کردن منشأ ارز، بازگشت ارز حاصل از اقدامات مجرمانه به جریان اقتصاد رسمی را امکانپذیر میکند و طبعاً با چنین رویهای، شاهد افزایش اقدامات متخلفانه هم خواهیم بود.
افزایش چالش برای تأمین ارز کالاهای اساسی
از طرف دیگر در چنین شرایطی که ارز لازم برای برخی کالاهای غیرضروری از محل واردات بدون انتقال ارز تأمین شود؛ منابع ارزی به سمت تأمین ارز لازم برای اینگونه واردات سوق پیدا میکند و تأمین ارز لازم برای واردات کالاهای اساسی –که طبیعتاً در منطق اقتصادی سودآوری کمتری نسبت به واردات کالاهای لوکس و گرانقیمت دارد- برای بانک مرکزی تبدیل به بحران میشود؛ بنابراین افزایش شکاف میان ارز بازار آزاد و نرخ رسمی هم یکی دیگر از تبعات آزادسازی واردات بدون انتقال ارز محسوب میشود.
حسین صمصامی، وزیر پیشین اقتصاد با اشاره به پیامدهای واردات بدون انتقال ارز، میگوید: با رعایت ملاحظاتی مانند «ورود کالاهای سرمایهای»، «ورود مواد اولیه مورد نیاز بخش تولید»، «جلوگیری از ورود کالاهای لوکس» و «شفافیت منشأ تأمین ارز» این نوع از واردات، اشکالی ندارد.
به گفته وی، اما در «واردات بدون انتقال ارز» چون منشأ تأمین ارز و نقلوانتقال آن، برای بانکمرکزی شفاف نیست؛ لذا اگر ملاحظات یاد شده رعایت نشود، علاوه بر اینکه تولید داخلی را متضرر میکند، به بستر مناسبی برای انجام پولشویی و اقدامات مجرمانه تبدیل میشود.
واردات بدون انتقال ارز چگونه موجب خروج سرمایه از کشور میشود؟
اما چرا تصور اینکه منابع ارزی لازم برای انجام واردات بدون انتقال ارز از محل «ارزهای خانگیِ ایرانیان خارج از کشور» تأمین شود، خوشبینانه است؟! در پاسخ به سوال باید گفت که اولاً به نظر نمیرسد، سرمایهگذاری دلاری و دریافت سود ریالی با توجه به شرایط اقتصادی کشور، جذابیت کافی برای تشویق به سرمایهگذاری را برای ایرانیان خارج از کشور داشته باشد؛ از سوی دیگر، مسئله واردات یک چرخه تکرارشونده محسوب میشود و قطعاً از نظر مدافعان محدود به یک بار برای همیشه نیست؛ در نتیجه ادامه این رویه تجاری منجر به خروج سرمایه از کشور میشود، چراکه طبیعتاً ایرانیان خارجنشین ریال نگه نمیدارند و مجدداً سرمایه خود را به ارزهای خارجی تبدیل میکنند.
فارغ از نتایج مثبت واردات خودروهای نو و کارکرده در راستای ساماندهی بازار خودرو و رفع انحصار از این صنعت، میتوان گفت پیشنهاد تأمین منابع کافی از طریق واردات بدون انتقال ارز توسط نمایندگان مجلس بدون در نظر گرفتن تمام جوانب موضوع، نهتنها گرهای از مسئله واردات خودرو و مشکلات بازار خودرو، باز نمیکند، بلکه میتواند به نوسانات نرخ ارز و تورم در کشور دامن بزند. زیرا واردات هر کالایی بهصورت غیرشفاف و مشخص نبودن منشأ ارز آن در شرایط تحریم و جنگ اقتصادی، بهصورت طبیعی منجر به افزایش تقاضای ارز و نرخ آن در بازار میشود.
چرا اوایل سال ۹۰، واردات بدون انتقال ارز اجرا شد؟
یک کارشناس اقتصادی نیز در پاسخ به این پرسش که روش واردات بدون انتقال ارز در سالهای ۹۰ و ۹۱ هم اعمال شد اما در شرایط فعلی مخالفانی برای اجرای این روش وجود دارد؛ تفاوت شرایط فعلی با این سالها چیست، گفت: طی سالهای ۹۰ و ۹۱، در مضیقه شدید ارزی و مشکلات انتقال ارزی قرار داشتیم به گونهای که کشورمان تحت تحریمهای فراگیر بینالمللی و جهانی قرار گرفت و پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد رفت اما شرایط فعلی، به وخامت آن دوران نیست چراکه تنها تحریمهای آمریکا برای ایران اعمال شده و پرونده ایران به هیچ سازمان بینالمللی نرفته است.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: شرکتهایی هم که با ایران مبادلات و مراوداتی ندارند، از ترس آمریکا است و نه هیچ مرجع جهانی دیگری؛ در واقع، این کشورها با توجه به آنکه با آمریکا مبادلات و داد و ستد زیادی دارند، نمیخواهند موقعیت تجاری خود را با آمریکا از دست بدهند و به این دلیل از مبادلات تجاری با ایران خودداری میکنند.
منبع: خبرگزاری مهرمنبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: واردات خودرو بانک مرکزی ایران قاچاق ارز واردات بدون انتقال ارز ایرانیان خارج از کشور لازم برای واردات بانک مرکزی ارز لازم واردات خودرو منابع ارزی تأمین ارز ارز حاصل
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۱۳۴۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پیشبینی قیمتها در بازار خودرو؛ وارداتیها گرانتر میشوند؟!
بازار خودرو طی سه ماه اخیر شرایط آشفتهای از نظر قیمت پیدا کرده است. گران شدن پژو پارس و رسیدن ۲۰۷ به یک میلیارد و گران شدن ۲۵ درصدی خودروهای چینی، شرایط را برای مصرفکنندگان واقعی سختتر کرده است. سیاستهای دولت در رابطه با خودرو نیز تاکنون فقط موجب افزایش قیمت و سخت شدن شرایط خرید برای خریدار واقعی شده است.
به گزارش انتخاب، احسان گائینی، کارشناس خودرو، درباره افزایش قیمت خودروهای خارجی طی چند ماه اخیر به خبرنگاران گفت: اگر ما از نیمهی بهمن تا پایان فروردین را به عنوان دو ماه اخیر در نظر بگیریم، در ماشینهای وارداتی چینی، میانگین ۱۵ درصد افزایش قیمت داشتیم که در برخی از مدلها تا ۲۵ درصد افزایش را هم مشاهده کردیم. مثلاً فونیکس اف. ایکس از ۱ میلیارد و ۹۵۰ میلیون به ۲ میلیارد و ۳۵۰ میلیون افزایش قیمت را تجربه کرده بود. به هر حال بازار در نوساناتی که با افزایش نرخ ارز داشت، دچار چالش بود و بازار شب عید در اسفند هم مؤثر بود. در فروردین نوسانات ارزی خیلی مؤثر بود. بازار در یک هفته اخیر خیلی داغ نبوده و تعداد خرید و فروشها پایین است. بازار به سمت رکود است و همچنان قیمتها نسبت به آنچه در دی و بهمن داشتیم، بیشتر است؛ و افزود: عرضهی بیشتر و در دسترس بودن خودروهای جدید برای خریداری میتواند نرخها را کاهشی کند؛ متأسفانه طی ماههای گذشته این عرضه نیز زیاد نبوده و بهتر است اگر میخواهیم قیمتها کاهشی باشد، میزان تزریق خودرو به بازار تسهیل شود.
وی درباره سیاستهای دولت در حوزه ماشینهای خارجی بیان کرد: با توجه به محقق نشدن وعدهای که بابت واردات گسترده با برندهای متفاوت داده شده بود و همچنان هم ادامه دارد و بوی خوشی از سمت واردات نمیآید، مسلماً در ماشینهای وارداتی و خودروهایی که در گذشته وجود داشت، افزایش قیمت را همچنان خواهیم داشت. بازار در سگمنت خودروهای وارداتی بسیار خالیست و به نظر نمیرسد امیدی بابت متعادل شدن خودروهای وارداتی وجود داشته باشد. خودروهای وارداتی عمدتاً بیش از ۵ سال کار کردهاند و همچنان قیمتهای در حال افزایش دارند.
این کارشناس خودرو درباره قیمت غیرواقعی خودروهای خارجی در ایران اظهار داشت: قیمت خودروهای خارجی در کشور ما گاه ۴ تا ۵ برابر مدل روز خودرو با مدلهای ۵ سال کارکرده معامله میشود. دلیل اصلی عدم وجود خودروی وارداتی صفر با مدلهای متنوع است. با توجه به واردات محدودی که انجام شد، خودروهای وارداتی قیمتهایی دارند که نزدیک به سه برابر قیمت واقعیشان است. اگر سیاستها به سمت واردات بیشتر برود، تنها راه کاهش قیمت است، در غیراین صورت قیمتها به شدت افزایشی است و واسطهها از آن استفاده میکنند.
ائینی در رابطه با تأثیر واردات خودرو بر کاهش قیمت خودرو داخلی گفت: با توجه به شرایط بازار خودرو در کشور، با برنامهریزی کارشناسی شده و استفاده از اهل فن در حوزهی خودرو، با همکاری دولت، برنامهریزی درست و تصویب قوانینی که واردات را تسهیل کند، در سگمنت خودروهای وارداتی بازار بهتری را ایجاد کنیم. در خودروهای داخلی نیز زمانیکه خودرو وارداتی زیاد شود، قیمت آنها نیز کاهش مییابد. قیمت خودروهای داخلی بسیار بالاست؛ اینکه ۱ میلیارد تومان برای ۲۰۷ هزینه کنیم.